سنسور میل سوپاپ روآ موتور OHV

موتورهای OHV (Overhead Valve) که به نام موتورهای سوپاپ در بالا نیز شناخته می‌شوند، نوعی از موتورهای درون‌سوز هستند که در آن سوپاپ‌ها در سرسیلندر و میل‌سوپاپ در داخل بلوک موتور قرار دارد. برخلاف موتورهای OHC یا DOHC که میل‌سوپاپ در بالای سرسیلندر قرار دارد، در موتورهای OHV انتقال حرکت از میل‌لنگ به سوپاپ‌ها از طریق قطعاتی مانند تایپت، میله فشار (Push Rod) و اسبک (Rocker Arm) انجام می‌شود.

خودروی روآ که در ایران توسط شرکت ایران‌خودرو تولید شده، از جمله خودروهایی است که به موتور OHV مجهز است. این موتورها علی‌رغم ساختار نسبتاً ساده، دوام و کارایی مناسبی دارند و هزینه نگهداری آن‌ها نیز نسبت به سایر مدل‌ها پایین‌تر است.

1. سنسور میل‌سوپاپ چیست؟

سنسور میل‌سوپاپ قطعه‌ای الکترونیکی است که موقعیت دقیق میل‌سوپاپ را نسبت به میل‌لنگ شناسایی کرده و به ECU (واحد کنترل الکترونیکی موتور) ارسال می‌کند. ECU بر اساس این اطلاعات، زمان دقیق جرقه‌زنی شمع‌ها و تزریق سوخت را تنظیم می‌کند.

در واقع، سنسور میل‌سوپاپ، مغز متفکر در زمان‌بندی صحیح موتور محسوب می‌شود. در موتورهای انژکتوری، وجود این سنسور برای اطمینان از کارکرد هماهنگ سیلندرها ضروری است.

2. محل نصب سنسور میل‌سوپاپ در روآ OHV

در موتور OHV خودروی روآ، سنسور میل‌سوپاپ معمولاً در نزدیکی انتهای میل‌سوپاپ یا نزدیک چرخ‌دنده‌ای که به میل‌سوپاپ متصل است نصب می‌شود. با توجه به طراحی خاص این موتور که میل‌سوپاپ در بلوک موتور قرار دارد، سنسور در بخشی از بلوک یا سرسیلندر جاسازی می‌شود تا بتواند اطلاعات موقعیتی را با دقت دریافت کند.

3. عملکرد سنسور میل‌سوپاپ

عملکرد اصلی این سنسور شامل موارد زیر است:

• تشخیص موقعیت میل‌سوپاپ: تشخیص باز و بسته بودن سوپاپ‌ها

• ارسال سیگنال به ECU: برای تعیین زمان دقیق تزریق سوخت و جرقه‌زنی

• همگام‌سازی با سنسور میل‌لنگ: برای اطمینان از ترتیب درست احتراق در سیلندرها

سیگنال ارسالی از این سنسور به صورت پالس‌هایی با فرکانس مشخص به ECU ارسال می‌شود و بر اساس این سیگنال‌ها، زمان دقیق برای احتراق تعیین می‌گردد.

4. انواع سنسور میل‌سوپاپ

این سنسورها بسته به نوع عملکرد و فناوری ساخت به چند نوع تقسیم می‌شوند:

• سنسور اثر هال (Hall Effect): رایج‌ترین نوع در خودروهای جدید

• سنسور القایی (Inductive): اغلب در خودروهای قدیمی‌تر استفاده می‌شود

• سنسور نوری (Optical): در موارد خاص و خودروهای خاص به‌کار می‌رود

در خودروی روآ، معمولاً از نوع القایی استفاده می‌شود.

5. علائم خرابی سنسور میل‌سوپاپ در روآ

خرابی این سنسور می‌تواند عملکرد موتور را به شدت مختل کند. علائم رایج عبارت‌اند از:

1. بد روشن شدن خودرو یا روشن نشدن کامل

2. ریپ زدن موتور در هنگام شتاب گرفتن

3. افزایش مصرف سوخت

4. روشن شدن چراغ چک موتور (Check Engine)

5. کاهش قدرت موتور

6. خاموش شدن ناگهانی موتور

6. دلایل خرابی سنسور میل‌سوپاپ

برخی از علل رایج خرابی سنسور عبارت‌اند از:

• ورود روغن یا گرد و غبار به محل سنسور

• اتصالات برقی نامناسب یا شل بودن کانکتورها

• ضربه یا خرابی فیزیکی سنسور

• گرمای بیش از حد موتور

• سایش چرخ‌دنده مرتبط با میل‌سوپاپ

7. نحوه تست و بررسی سنسور میل‌سوپاپ

برای تست عملکرد صحیح این سنسور می‌توان مراحل زیر را انجام داد:

• بررسی با دستگاه دیاگ: خطاهای مرتبط با سنسور مشخص می‌شوند.

• بررسی با ولت‌متر یا اسیلوسکوپ: خروجی ولتاژ پالس بررسی می‌شود.

• چک کردن مقاومت داخلی سنسور

• بازرسی ظاهری از کانکتورها و سیم‌کشی

8. تفاوت سنسور میل‌سوپاپ با سنسور میل‌لنگ

گرچه هر دو سنسور موقعیت‌یابی هستند، اما کاربرد و محل نصب آن‌ها متفاوت است: