ایموبلایزر (سیستم ضد سرقت خودرو)
سیستم ایموبلایزر یکی از پیشرفته‌ترین و کارآمدترین سیستم‌های ضدسرقت خودروهای امروزی است. با پیشرفت روز افزون خودروها کارایی و دقت این سیستم هم بالاتر رفته است. می توان گفت مالکانی که خودروی آن‌ها دارای سیستم ایموبلایزر هست، نباید نگران سرقت خودروی خود باشند. سیستم ایموبلایزر با توجه به نسل‌های مختلف، وظیفه‌ی مدیریت روشن شدن خودرو و باز و بسته شدن درب‌ها را برعهده دارد.
خودرویی که مجهز به سیستم ایموبلایزر است را تنها پس از اینکه کلید با تراسپوندر ارتباط برقرار کرد و شناسایی شد می توان استارت کرد. در صورت عدم موفقیت این ارتباط، موتور را نمی توان روشن کرد. همانطور که گفته شد باتوجه به پیشرفت خودروها ضریب امنیتی سیستم ایموبلایزر در خودروها متفاوت است. امروزه خودروهای ایرانی هم از سیستم ایموبلایزر استفاده می کنند.
هدف از شکل گرفتن سیستم ایموبلایزر چیست؟
هدف از طراحی سيستم ایموبلایزر، جلوگيری از سرقت خودروها بوده است. در اوايل سال ۱۹۹۳ ميلادی سرقت اتومبيل افزایش پیدا کرده بود. در آلمان شركت‌های بيمه به فكر راه حل مناسبی برای مقابله با اين مشكل افتادند و در ساير كشورها نيز موسسات و سازمان‌های دولتی نيز دست به كار شده و تمركز خود را بر روی خودرو ها گذاشتند و راه حل‌های مختلفی برای جلوگيری از سرقت خودروها با توجه به شرايط هر كشور و نيازهای مشتری اتخاذ شد. قطعات تشکیل دهنده سیستم ایموبلایزر به شرح ذیل است:
ECU / IC / میکروچیپ حافظه / آنتن ترانسپوندر
ایموبلایزر چگونه کار می کند؟
ایموبلایزر در خودروهایی که سیستم کی‌لس (KeyLess) ندارند، به این گونه عمل می کند که تگ سوییچ، ایسیو (ECU) و یونیت ایموبلایزر (ICU) شما دارای یک کد مخصوص است. وقتی که شما سوییچ خودرو را باز می کنید آنتن ترانسپوندر اطلاعات تگ سوییچ شما را به یونیت ایموبلایزر (ICU) گزارش می دهد، حال این یونیت کد تگ را به ای سی یو (ECU) انتقال می دهد و سپس در صورت همخوانی کد ایسیو (ECU)، یونیت ایموبلایزر (ICU) تگ سوییچ ایسیو تصمیم می گیرد که اجازه روشن شدن خودرو را بدهد یا خیر.
همچنین اگر یک ایسیو (ECU) خودرو ی B را بر روی خودروی A نصب کنیم، چنانچه خودروی A دارای سیستم ایموبلایزر باشد، خودرو روشن نمی شود چون در زمان تعریف کلید کد کلید بر روی حافظه ی ایسیو (ECU) هم می نشیند و در صورت همخوانی نداشتن کد ایسیو(ECU)، کد یونیت ایموبلایزر (ICU) و کد تگ سوییچ خودرو به هیچ عنوان روشن نمی شود
معایب ایموبلایزر
در ادامه به برخی از این معایب اشاره می کنیم:
۱ مشکلات بازکردن قفل
ممکن است وقتی از ریموت خود برای باز کردن قفل درب‌های وسیله نقلیه خود از راه دور استفاده می کنید، قفل درب‌ها باز نشود. متأسفانه، بسیاری از خودروهای مدرن دارای سوراخ کلید در خارج درب‌ها نیستند، بنابراین نمی توانید آن‌ها را به صورت دستی با کلید خود باز کنید. این بدان معناست که اگر درب‌ها را از داخل قفل کرده و سپس درب‌ها را ببندید، دیگر نمی توانید سوار ماشین خود شوید. زیرا کلید شما نمی تواند قفل درب‌ها را باز کند. در این مرحله، برای باز کردن قفل درب باید با یک قفل ساز تماس بگیرید یا از ریموت یدک استفاده کنید.
۲ مشکلات قفل شدن
مانند مشکل قبلی ممکن است این بار نتوانید درب خودرو را قفل کنید. بدون کلید هوشمند تنها راهی که می توانید درب‌های خودرو را قفل کنید این است که از داخل این کار را انجام دهید. مشکل دیگری که وجود دارد این است که احتمال دارد شما کلیدهای خود را داخل خودرو جای بگذارید و راهی برای بیرون آوردن آن نداشته باشید و مجبور هستید از ریموت یدک استفاده کنید.
۳ موتور روشن نمی شود
یکی از مشکلات رایجی که ایموبلایزر می تواند برای خودرو ایجاد کنید این است که موتور روشن نشود. البته اگر مشکلات مکانیزم قفل شدن نباشد، دلایل زیادی می تواند باعث شود که موتور روشن نشود. اگر تجربه کافی دارید و مطمئن هستید که مشکلی برای روشن شدن خودرو وجود ندارد به احتمال زیاد مشکل از سیستم ایموبلایزر و کلید شما است.
ایموبلایزر چگونه عمل می کند؟
در حوزه خودرو اختراعات و ایده های بسیار زیادی وجود دارد که ممکن است خیلی از آن ایده ها موفق نباشند اما ایموبلایزر بی‌شک یکی از بهترین ایده ها در این زمینه است که شما می توانید حتی امروزه در هر خودرویی وجود سیستم ضد سرقت یا ایموبلایزر را ببینید. با استفاده از این سیستم تنها مالک قانونی خودرو می تواند برای روشن کردن خودرو اقدام کند.
اولین سیستم ایموبلایزر در جهان در سال 1919 ثبت اختراع شده است. عملکرد سیستم ایموبلایزر اولیه این بود که راننده باید الگو خاصی از کلید ها را در پنل اجرا کند اگر الگو درست باشد خودرو روشن می شود اما اگر الگو اجرا شده درست نباشد آژیر به صدا در می آید.
در اواخر دهه نود میلادی استفاده از سیستم ایموبلایزر در خودرو های اروپا استاندارد اجباری شد. با استفاده از سیسیتم ایموبلایزر در سال های 1995 تا 2008 در هلند 70 درصد و در انگلستان 80 درصد آمار سرقت خودرو کاهش یافت. اما سیستم ایموبلایزری که امروزه در خودرو ها استفاده می شود شکل کاملا متفاوتی نسبت به نمونه های اولیه دارد و در واقع نسل های اولیه مانند دزدگیر ها و یا قفل مرکزی امروزه عمل می کردند و کنترل در ها را امری مهم می دانستند.
اما حالا با پیشرفت علم و تکنولوژی، عملکرد سیستم ایموبلایزر شکل متفاوتی به خود گرفته است و امنیت آن بسیار بیشتر شده است و با به کارگیری کامپیوتر ها در خودرو این سیستم هم دچار تغییرات و بروزرسانی هایی شد که قابلیت های جدید نسبت به نسل های گذشته را در اختیار ما می گذارد.
ایموبلایزر در ایران
برای اولین بار در سبد محصولات تولیدی ساخت داخل کشور تقریبا از سال ۱۳۸۶ و ۱۳۸۷ از سیستم ایموبلایزر استفاده شد. که خودرو های پراید و پژو 405 مجهز به این سیستم شدند. بعد از اینکه در این خودرو سیستم ضد سرقت استفاده شد، سپس به صورت استاندارد و پایه در خودرو های تولیدی دیگر مانند سمند، پارس، تیبا و… قرار گرفت تا از سرقت خودرو ها کاسته شود. اولین ایسیو هایی که در ایران دارای سیستم ایموبلایزر بودند از خانواده VALEO بودند.
البته در خودرو پژو 206 از لحظه تولید و ورود به چرخه تولید در خودروسازی ایران خودرو کد سوئیچ تعریف گردیده و این خودرو دارای سیستم ایموبلایزر میباشد و ایسیو های مختلفی با این سیستم روی خودرو نصب گردیده است که ایسیو هایی مانند: ایسیو اس2000 ساژم ، ایسیو اس2000 والئو، ایسیو اس2000 ساژم تیپ 1، ایسیو والئو جی 34، ایسیو والئو جی 35 دوگانه سوز،ایسیو بوش 7.4.5 ، ایسیو بوش 7.4.4 که برروی خودروهای 206 تیپ 5 و تیپ 2 نصب شده اند.
به لطف عملکرد سیستم ایموبلایزر اگر دزد برای روشن کردن خودرو شما اقدام کند و درب خودرو را باز کند و بتواند خودرو را استارت بزند خودرو روشن نخواهد شد زیرا خودرو تنها با کلید مالک خودرو روشن می شود.
به واسته وجود این سیستم خیلی ارزشمند و مهم در خودروهای مختلف، سرقت خودرو کاهش یافته و باعث حس امنیت بیشتر برای صاحبان خودرو گردیده است که این موضوع در موقعی هم باعث رنجش صاحبان خودرو به واسطه این که خودرو در اثر خرابی این سیستم ضد سرقت ( ایموبلایزر) به هیچ عنوان روشن نمیشود و باید تعمیرکار متخصص برای این کار در محل خودرو حاضر شود و خودرو با تجهیزات تخصصی راهندازی و برنامه ریزی سیستم ضد سرقت ایموبلایزر تعمیرات برروی خودرو انجام گیرد که این موضوع هزینه هایی را به همراه خواهد داشت که خوشایند صاحب خودرو در مواقعی نخواد بود ، در صورت گم شدن تگ سوئیچ و یا خود سوئیچ خودرو نیز این امر لازم و ضروری میشود که باز هم از نظر هزینه ای به هیچ عنوان قابل مقایسه با هزینه های جبران ناپذیر سرقت خودرو نمیباشد.
اگر دزد بتواند با کلیدی سوییچ را بچرخاند خودرو روشن خواهد شد؟
عملکرد سیستم ایموبلایزر به این صورت است که، هر کلیدی به غیر از دو کلید اصلی خودرو یعنی کلید اصلی و کلید یدک در مغزی سوییچ خودرو قرار بگیرد خودرو استارت می خورد اما روشن نمی شود زیرا آن دو کلید دارای تراشه هستند و تراشه ها به کامپیوتر خودرو و یونیت ایموبلایزر معرفی شده اند. پس حتی شخص سارق با کلید که مغزی سوویچ را باز کند و با تراشه هم به سراغ خودرو بیاید نمی تواند خودرو را روشن کند.
نحوه عملکرد سیستم ایموبلایزر خودرو
کلید مالک دارای یک تگ سوییچ یا ترانسپوندر است که این قطعه یک سیگنال خاصی را از خود ساطع می کند (RFID) زمانی که مالک خودرو برای روشن کردن خودرو اقدام به چرخاندن کلید می کند در دور سوییچ، یک آنتن و یا گیرنده قرار دارد که این آنتن فرکانس فرستنده ای که در داخل کلید دارد را به یونیت ایموبلایزر انتقال می دهد.
هر خودرو دارای یک کد امنیتی خاص است که تعمیرکاران آن را کد سوییچ می نامند. کامپیوتر خودرو (ECU) و کلید ها و یونیت ایموبلایزر (ICU) با این کد به یکدیگر معرفی شده اند. پس زمانی که یونیت ایموبلایزر (ICU) سیگنال از آنتن دریافت می کند، با کد سوییچی که از قبل تعریف شده است مقایسه می کند. همچنین کدی را که بر روی کامپیوتر خودرو (ECU) تعریف شده است را هم کنترل می کند.
اگر این کد ها همه با هم همخوانی داشته باشند حالا ایسیو خودرو (ECU) برای روشن شدن خودرو پالس های انژکتور منفی پمپ بنزین و پالس کویل را ارسال می کند تا خودرو روشن شود. سیستم ایموبلایزر با این کد متوجه می شود که کسی که به خودرو استارت می زند مالک قانونی است.
آیا می توانیم سیستم ایموبلایزر را غیر فعال (بیکد) کنیم؟
به صورت استاندارد نمی توانیم سیستم ایموبلایزر را خودرو را حذف و یا غیر فعال کنیم. فقط کسانی تعمیر ایسیو خودرو انجام می دهند تنها برای تست فقط کامپیوتر خودرو (ECU) را از سیستم حذف می کنند جهت تست و تعمیر و سپس بعد از تعمیر کامپیوتر خودر و(ECU) را به حالت اول برمی گرداند تا سیستم ایموبلایزر یا ضد سرقت خودرو فعال شود. از لحاظ قانونی بیکد کردن ایسیو و غیرفعال کردن سیستم ایموبلایزر غیر قانونی است.
حالت استاندارد چشمک زدن چراغ ایموبلایزر
در حالت استاندارد در حالتی که سیستم سالم و فعال باشد چراغ ایموبلایزر در حالتی که سوییچ خودرو بسته است چراغ ایموبلایزر باید حدودا هر سه ثانیه چشمک بزند و در صورتی که شما با کلید اصلی خودرو سوویچ را باز می کنید چراغ ایموبلایزر دیگر روشن نشود این به معنی است که یونیت ایموبلایزر(ICU) سوییچ را شناسایی کرده و سیستم عملکرد درستی دارد و خودرو آماده استارت است.
در صورتی که کلید مشکلی داشته باشد یا کلید اصلی خود ماشین نباشد در صورت باز کردن سوییچ خودرو چشمک زدن چراغ ایموبلایزر قطع نمی شود و به همان صورت هر سه ثانیه یکبار چشمک می زند و با استارت زدن خودرو روشن نمی شود.
در برخی از خودرو ها نیز ممکن است شما این چراغ را به راحتی نبینید و قابل مشاهده نباشد ولی سیستم ضد سرقت را دارا باشد که برای اینکه شما بتوانید از نظر کد دار و بیکد بودن خودرو اطمینان حاصل نمائید باید به واسطه دستگاه دیاگ این کار را انجام دهید و شناسایی و چک کردن سیستم ضد سرقت از طریق دستگاه دیاگ و عیبیابی توسط دستگاه تخصصی این کار امکان پذیر میباشد.
اگر ایسیو خودرو از نظر برنامه ای دستکاری شده باشد ممکن است برنامه ای بیکد ( یعنی فاقد سیستم ضد سرقت ) برنامه ریزی گردیده باشد برای خودرو که این موضوع باعث روشن شدن خودرو بدون غلائم سیستم ضدسرقت خواهد شد.